علیرضا فلاحی نژاد

ارشد مدیریت آموزشی

علیرضا فلاحی نژاد

ارشد مدیریت آموزشی

مقالات و مطالب ارشد مدیریت آموزشی

بایگانی
نویسندگان

لیلا سیف الهی

چهارشنبه, ۶ خرداد ۱۳۹۴، ۱۲:۴۵ ب.ظ

عنوان : مدیریت کارا و اثر بخش ( بهره ور)

 

 

 

 

 

                        

                      استاد محترم : دکتر مهدیان

 

 

                      تهیه کننده :   لیلا سیف الهی

         

         

 

                                                                       

                                                                 (   فهرست مطالب   )
     

 

       * مقدمه
       * تاریخچه و تعریف بهره وری
       * دیدگاه ها و نگرش ها به بهره وری
       * قلمرو ، چرخه و سطوح بهره وری 
       * نمودار های عوامل مؤثر بر بهره وری و کارآیی
       * دیدگاه هانسبت به منابع انسانی
       * نقش مدیریت الگو ها ، ساختار و فرهنگ سازمانی در مدیریت و بهره وری نیروی انسانی
       * ویژگی یک فرد بهره ور
       * مشخصات انسان و سازمان با مدیریت بهره ور ی بالا
       *  اقدامات مدیریتی مهم برای بهبود بهره وری
       * نقش تکنولوژی در مدیریت بهره ور
       * ویژگی های مدیران کارآمد در محیط های آموزشی
       * نتیجه گیری 
       * فهرست منابع و مآخذ

 

 

 

           مقدمه :

         

                   مدیریت و رهبری از ارکان سازمان و جامعه است و با توجه به این موضوع که اگر آموزش و پرورش هر جامعه در

        رأس هر مسائل جامعه می باشد ،  مدیریت آموزشی نیز با همان منطق جایگاه مهمی در بهسازی و توسعه ی جامعه دارد و می بایست

       رهبران آموزشی کارآمد در یک جامعه دارای دانش و مهارت هایکافی باشند ، بدون تردید نظام آموزشی نیز از اثر بخشی ، کارآیی و

       اعتبار بالای برخوردار خواهد بود . 

                 اهمیت مدیریت و تربیت مدیران شایشته در پیشرفت و توسعه ملل ، یکی از اولویت هایی مهم اداره امور حکومت هاست

      و آموزش و پرورش نهادی است که پیوسته نیاز به بهبود کیفی عملکرد ها ، تحول تکنولوژی و باز آموزی حرفه ای مدیران آموزشی

      خود دارد زیرا نقشی را که رهبران و مدیران آموزشی در تبدیل منابع انسانی به سرمایه های انسانی و تقویت مکارم اخلاقی و ابعاد رشد

       در دانش آموزان بر عهده دارند بسیار حائز اهمیت است ، رهبری و مدیریت از ارکان سازمان و جامعه است و این امر مهم در بین

      انواع مدیریت از جایگاه ویژه ای برخوردار است چرا که آموزش و پرورش یک نهاد استراتژیک و آرمانی است و باز خوردش به کل جامعه منتقل می شود

 

   

              اوّلین تعریف مدیریت بهره ور : توانمندی تولید بیشتر  ( فرانسوا کنه)

          

            مفاهیم و تعاریف بهره وری در حوزه علوم مختلف : 

           

               معنی لغوی بهره وری در دایرة المعارف بریتانیکا

   

         * بهره وری نسبت ستاده کالا یا خدمت و یا مجموعه ای از کالا ها یا خدمات به نهاده شامل یک یا چند عامل تولید کننده ی آن است . 

          

               تعاریف بهره وری از دیدگاه های مختلف:

 

  • علم اقتصاد: بهره وری ، مهارت در توسعه انسانی و سود آوری است.

  • علم اجتماعی : بهره وری ، قابلیت انجام امور امروز بهتر از دیروز بطور مدام می باشد.

  • عام صنعت : بهره وری ، بهبود وضع موجود و استفاده ی مؤثر از عوامل تولید می باشد .

  • فنی و تولید : بهره وری نسبت ستاده به هر یک از عوامل تولید است .

  • علوم اقتصادی و اجتماعی : بهره وری ، بهبود کیفی کار و زندگی و رفاه انسان است که در نهایت باعث بالا بردن کیفیت و کمیت کالا یا خدمات می شود .

  • علم شیمی: بهره وری ، استفاده از کاتالیزور های مناسب در جهت تسریع روند تولید می باشد.

  • علم فیزیک : بهره وری ، بالا بردن توان ( راندمان) کار با توجه به کمیت و کیفیت کالا یا خدمات می باشد .

  • عامیانه : بهره وری ، قانع نبودن به وضع موجود و تلاش و تکاپو در جهت بهینه کردن آن .

 

   و بطور کلی ؛

     

             بهره وری عبارت است از :

       «  بهره وری نوعی نگرش خلاق در جهت بهبود و پویایی وضع موجود از طریق بالا بردن کمیت و کیفیت ، اثر بخشی ، سود آوری متناوب کار و جلب رضایت نیروی انسانی می باشد. »

         

                  نگرش قدیم به بهره وری :

  • تأکید بر مدیریت منابع موجود

  • توجه عمده به درون سازمان 

    نگرش جدید به بهره وری : طرح ایده های نو ، خلق محصولات جدید و داشتن مشتریان متنوع و توجه به بازار و رقبا و استفاده از 

توانایی های بالفعل و بالقوه سازمان برای استفاده از فرصت ها و مقابله با تهدید ها

       نتیجه :

ایجاد سازمانی هوشمند و انعطاف پذیر و آگاه از محیط

                            

 

Oval: اندازه گیری بهره وری                         

Oval: تحلیل و ارزیابی بهره وری 

,Oval: اجرا و بهبود بهره وری ,Oval: برنامه ریزی برای بهبود بهره وری

 

 

 


   قلمروی بهره وری :

    افزایش بهره وری را در چهار قلمرو می توان شناسایی کرد :

  • کاهش زمان

  • کاهش هزینه

  • افزایش کیفیت

  • افزایش کمیت

 

     سطوح بهره وری :

 

   بهره وری همواره برای یک نهاد یا سیستم مستقل قابل تعریف است :

  

      

          سطح فردی : هر فرد به چه درجه ای از آنچه که در اختیار دارد برای تحقیق اهدافش استفاده می کند . ( بهره وری فرد متأثر از یکسری از عوامل است که در نمودار های قبلی مشاهده نمودید .)

       بهره وری در سطح فردی به معنی استفاده بهینه از مجموعه ی استعداد هاو توانایی های بالقوه انسان و نعمت های الهی در طول زندگی

شخصی و اجتماعی است. این بهر برداری می تواند هم در جهت اهداف مادی یعنی فراهم نمودن زندگی بهتر و هم در جهت اهداف معنوی یعنی حرکت به سمت زندگی متعالی تر باشد.

 

    سطح سازمانی: مشخص می شود که یک سازمان چقدر خوب از منابعی که در اختیار دارد منند انسان ، سرمایه ، ماشین ، و مواد و تکنولوژی برای رسیدن به اهداف ( تولید خدمت یا کالا ) استفاده می کند .

  

   سطح ملی : مشخص می شود که یک ملت از آنچه در اختیار دارد ( مانند : معادن و ذخایر زیر زمینی ، زمین ، شرایط اقلیمی ، جمعیت ، سرمایه ، تکنولوژی ، علوم و ) برای دستیابی به اهداف ملی ( رشد و توسعه سیاسی ، فرهنگی و اقتصادی ) چقدر خوب استفاده می کند .

 

 

 

عوامل مؤثر بر بهره وری و کارایی :

 

Can:        منابع فیزیکیCan:  
    قوانین و مقررات
Can:          منابع انسانی

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 


     

      

         دیدگاه غلط نسبت به کارکنان ( منابع انسانی )

      در سازمان کارکنان نیروی فیزیکی هستند

 

  • ابزار کار می باشند : یعنی هر وقت لازم باشد از کار اخراج می کنم

  • با انگیزه ی اقتصادی فعالیت می کنند

  • آموزش های مورد نیاز هزینه محسوب می شود

 

        دیدگاه درست نسبت به کارکنان (منابع انسانی )

 

              در سازمان کارکنان به عنوان منبع تلقی می گردند .

  • مملو از استعداد های پنهان و بالقوه می باشند

  • پرسنل آمادگی بروز خلاقیت را دارند

  • آینده نگر و آینده ساز هستند

  • قدرت سازگاری با تغیرات محیطی را دارند 

 

          بهره وری نیروی انسانی و عوامل مؤثر بر آن :

    منابع انسانی به عنوان عنصر رقابتی و راهبردی ارائه ی محصولات و خدمات متفاوت و متمایز ، کاهش هزینه ها ، خلاقیت و نو آوری و افزایش رقابت پذیری از مزایای وجود منابع انسانی ماهر ، با تجربه ، خلاق و با نشاط است .

 

         نقش مدیریت در بهره وری :

 

        الف : نحوه ی سازماندهی و اجرای آن :  به وظایف متعارف مدیران چون ( برنامه ریزی ، سازماندهی و نظارت ، همراه با تصمیم گیری در مورد سرمایه گذاری و انتخاب تکنولوژی) مربوط است .   

 

   ب: فراهم کردن فرصت های خوب برای استفاده  مؤثر از نیروی کار: عدم استفاده مؤثر باعث از دست رفتن انگیزه افراد می شود .

  گسترش فرصت ها از طریق بهبود سیستماتیک و متوازن ساختار و فرهنگ سازمانی ، الگو های مدیریت و روابط کارگر مدیریت تأمین گردد

  

            نقش الگو های مدیریت در بهره وری نیروی انسانی :

 

     الف: تأکید برالگوی مشارکتی : ایجاد جو تشویق همکاری در بین کارکنان و بطور کلی مشارکت بیشتر ، همکاری ، ارضای شغلی و پاداش کافی .

 

 

  ب: اصلاح روابط مدیر و کارکنان و رهبری صحیح:

 

  • ارائه ی اطلاعات دقیق در باره عملیات سازمان

  • برگزاری جلسات عادی یا ویژه ایبرای رسیدگی به مشکلات کارکنان

  • استفاده از هر فرصت به منظور جاب دوستی و حمایت بر مبنای صداقت

  • استفاده از نظرات و پیشنهادات کارکنان

 

 

    نقش ساختار و فرهنگ سازمانی در بهره وری نیروی انسانی:

 

ساختار متناسب با تولیدات و فرایند ها باشد .

در سازمان های تحقیق و توسعه سازمان باز سازمان های تولیدات پیچیده سازمان های ماتریسی.

 

    نقش الگو های مدیریت در بهره وری انسانی :

 

انگیزش نیروی انسانی :

  • معنی دار کردن فعالیت

  • سهیم کردن افراد در منافع حاصل از بهره وری

  • تشویق کارکنان

  • ایجاد جو اطمینان و ارتباط دو جانبه بین مدیر و نیروی کار

  • ایجادامنیت شغلی

  • ایجاد فرصت های برابر جهت ارتقاء

  • تشویق مطابق با میزان فعالیت

  • حمایت از بهداشت و رفاه تمام کارکنان از طریق ایجاد محیط پاکیزه و ایمن و با اجرای خدمات بهداشتی حرفه  ای مناسب

  • ارتقاء مهارت و قابلیت کارکنان از طریق آموزش 

              

                 چه انسانی با چه ویژگی هایی می تواند یک فرد بهره ور باشد؟

   

        سه ویژگی اساسی:

 

  الف: نگرش مثبت: درست دیدن « نقص ها » برای دستیابی به راه های رفع آن ها و بهبود امور . بیرون راندن عوامل منفی به قسمت آخر یا بیرونی ذهن و اندیشه مبتنی بر نگرش مثبت به پدیده ها .

 

  ب: خلاقیت : خلق اندیشه های نو برای تغییر و بهبود

   

             خلاصه طرز کار توانایی های فکری بشر:

 

  - توجه : توانایی مشاهده و به کار بردن توجه

  - ضبط : توانایی حفظ کردن و به خاطر آوردن

  - استدلال: توانایی تجزیه و تحلیل و قضاوت

  - خلاقیت : توانایی تجسم ، پیش بینی و ایجاد ایده ها

 

  ج: نا رضایتی خلاق : همواره از زاویه نقد وضع موجود پدیده ها را نگریستن و در جستجوی شکل برتر و بهتر آن ها بر آمدن

 

        مشخصات انسان بهره ور ( با سطح بهره وری بالا )

  • دارای نگرش مثبت

  • خلاق و نو آمور ( پیشنها دها  و ایده های خوبی ارائه می کند )

  • انعطاف پذیری ادراک

  • توسعه طلب / توسعه یاب

  • دارای اعتماد به نفس و شهامت در سطح بالا

  • علاقمند وافر به آموزش و یادگیری و کسب تجربه

  • سلامت روانی

  • کنجکاو و جستجو گر

  • دقت و حساسیت نسبت به محیط و تغییرات آن ( به ویژه نسبت به مواردی که در نظر دیگران عادی به نظر می رسد)

  • دارای روحیه ی انتقادی و عدم رضایت از وضع موجود

  • دلگرمی و امید به آینده

  • پیش قدم در قبول مسئولیت و رویارویی با مسائل

  • قدرت جلب حس اعتماد و اطمینان دیگران

  • عادت به تفکر قبل از عمل

  • توجه به تمرکز بر عوامل قابل کنترل به جای بزرگ کردن عوامل غیر قابل کنترل

  • استفاده مؤثر از زمان

  • انگیزش و نگرش درست نسبت به کار

  • دارا بودن روابط خوب با دیگران

 

                                               

             مشخصات سازمان با مدیریت بهره ور

 

 1- تشویق کارکنان به استفاده از قوه ی خلاقیت و نو آوری

2- حمایت از عملکرد مناسب با بهره وری بالا و توجه به نتایج آن

3- فراهم کردن زمینه ی دانش افزایی ، یادگیری و بهبود مستمر

4- تقویت روحیه ی کار ، تلاش و توسعه یابی

5- ترغیب ریسک پذیری

6-تقویت اعتماد به نفس در کارکنان

7- روابط مطلوب و مبتنی بر احترام متقابل

8- انتقاد پذیری و پذیرش اشتباه

9- بها دادن به نظم و آراستگی محیط کار

10- داد و ستد اطلاعات و تجزیه بین اعضاء سازمان

11- قرار دادن بهره وری در مرکز ثقل ( محور ) کلیه تصمیمات مدیریت

12- سعی در کمک به حل مشکلات به جای انتقال هر چه زودتر آن به دیگران ( روحیه ی دلسوزی در کار )

13- تفکر و دیدگاه فرآیندی به جای دیدگاه وظیفه ای

14-مشتری مداری ( محوری )

15- انطباق دانش ، تخصص و تجربه ی افراد با وظایف و شغل محوله

16- عدم تداخل مسئولیت ها و وظایف

17- ارائه ی پیشنهاد های زیاد توسط کارکنان ( جلب مشارکت کارکنان )

18- تشکیل جلسات همفکری و همکاری

19- انعطاف پذیری روش ها و سیستم ها

20- اهداف تعریف و مدون شده برای کل سازمان و واحد های آن

 

      اقدامات مدیریتی مهم برای بهبود بهره وری :

1- تعیین اهداف درست و منطقی و الویت بندی آن ها

2- برنامه ریزی برای استفاده کامل از مجموع منابع قابل دسترس

3- تعیین معیار های عملکرد سطح بالا

4- سرمایه گذاری برای توسعه سازمان در ابعاد مختلف مبتنی بر نتایج تحقیقات و ارزیابی های علمی و جامع

5- سعی در حذف موانع ، تنگنا ها ، مقررات نا کارآمد و حل مشکلات فرا راه بهبود و ارتقاء بهره وری

6-تأکید و تمرکز متعادل و عقلایی بربخش های مختلف سازمان ( عدم افراط و تفریط در این زمینه )

 

 

7- هماهنگی و ایجاد ارتباطات مناسب افقی و عمودی در سازمان برای کمک به هم افزایی واحدهای مختلف در جهت تحقق اهداف سازمان

8- نظارت برکیفیت و کمیت فعالیت ها با توجه به اهداف تعیین شده از طریق نظام های سنجش و اندازه گیری ارزیابی اثر بخشی ساختار سازمان ، روش های انجام کار ، سیستم ها ، خط مشی ها و رویه های به کار گرفته شده

9- ایجاد فضا و جو سازمانی مناسب برای رشد و توسعه حرکت بهره وری

10- بهبود بهره وری کاری برای متخصصان نیست بلکه باید بخشی از همه کارهای سازمانی و به نوعی فرهنگ سازمانی باشد.

 

    

        مشارکت کارکنان و نقش آن در مدیریت بهره ور

  • قدرت واقعی مشارکت کارکنان ، درتوانایی آن ها برای ایجاد تغییر فرهنگی – از طریق ترویج یک سبک مدیریت مشارکتی در یک سازمان – نهفته است . مدیریت مشارکتی ، با دوایر کیفیت یا هر روش مشارکتی خاص دیگر ، یکسان نیست ؛ بلکه همانگونه که « دوچ لندن » معتقد است که:

          « مدیریت مشارکتی ، مجموعه ای از ایده ها ی سازمان یافته در مورد نحوه ی مدیریت یک مؤسسه ی اقتصادی مدرن و مترقی می باشد .»

  • از آن جا که فرآیند مشارکت کارکنان ، بزرگترین تغییر در ساختار سازمان به شمار می رود ، تدوین یک استراتژی مؤ ثر تغییر برای مشارکت کارکنان ، جهت موفقیت در این امر ، اهمیت حیاتی دارد . یک استراتژی تغییر ، شامل مراحل مختلف زیر است :

1- آگاهی مدیریت و سر پرستی

2- ارزیابی میزان آمادگی سازمان و برنامه ریزی استراتژیک

3- ارزیابی تاکتیکی و آمادگی

4- آموزش و اجرا

5- ارزیابی ، اشاعه و حفظ

 

  

       نقش تکنولوژی در مدیریت بهره ور

  • ره آورد تکنولوژی

  • نباید انتظار داشت پس از بکارگیری تکنولوژی ظرفیت آن بلافاصله به حد نهایی خود برسد .

  • جایگاه و اهمیت تحقیق و توسعه

  • افزایش سر مایه گذاری در تجهیزات و توسعه تکنولوژی

 

          نتیجه گیری :

  • - بهره وری یک باور و یک ذهنیت مثبت است

  • - بهره وری محصول فکری انسان هاست و تغییری است نه تفسیری

  • - بهره وری حاصل اخلاقی است که انسان باور ، علم باور و آینده باور باشد .

  • - بهره وری یک نیاز است

  • - بهره وری از جهان بینی ها ، نگرش ها و کارآفرینی ها تأثیر می گیرد .

  • - مالکیت بر حق ، زیر بنای بهره وری است .  

        

                                                                          منابع و مآخذ :

 

 

   

        1- الوانی ،سید مهدی (1376) جزوه ی درسی تئوری سازمان و مدیریت
        2- دکتر خورشیدی ، عباس (1382) مدیریت و رهبری آموزشی
        3- کنت بلا نچارد و پال هرسی ( ترجمه دکتر علاقه بند ) مدیریت رفتار سازمانی ( کاربرد منابع انسانی )
        4- صافی ، احمد ( 1373) مدیریت و برنامه ریزی در آموزش و پرورش
        5- دکتر میر کمالی ،سید محمد ( 1378) رهبری و مدیریت آموزشی
        6- استفاده از منابع اینترنتی
        7- دکتر مهدیان ، محمد جعفر ( 1393) مقدمه ای بر رهبری و مدیریت در مدارس

 

                                «   نمونه سؤال امتحانی درس تئوری های سازمان و مدیریت   »   

           

             تهیه کننده  : لیلا سیف الهی               استاد محترم : دکتر مهدیان            عنوان : مدیریت کارا و اثر بخش ( بهره ور )

 

   سؤال1- واژه های ( بهره ور ی ، کارایی، اثر بخشی ) را تعریف کرده و نقش الگو های مدیریت در بهره وری نیروی انسانی را شرح

             دهید ؟

* بهره وری عبارت است از :

       «  بهره وری نوعی نگرش خلاق در جهت بهبود و پویایی وضع موجود از طریق بالا بردن کمیت و کیفیت ، اثر بخشی ، سود

        آوری متناوب کار و جلب رضایت نیروی انسانی می باشد. »

      *   کارایی عبارت است از:

              دستیابی به اهداف  سازمان با کاهش زمان و هزینه به منظور افزایش کیفیت و کمیت بهره وری و در نهایت انجام درست کارها

      *  اثر بخشی عبارت است از : تحقق تمام کار های درست

      *   نقش الگو های مدیریت در بهره وری نیروی انسانی  عبارت است از :

     الف: تأکید برالگوی مشارکتی : ایجاد جو تشویق همکاری در بین کارکنان و بطور کلی مشارکت بیشتر ، همکاری ، ارضای شغلی و پاداش کافی .

     ب: اصلاح روابط مدیر و کارکنان و رهبری صحیح:    ارائه ی اطلاعات دقیق در باره عملیات سازمان ، برگزاری جلسات عادی یا ویژه برای رسیدگی به مشکلات کارکنان ، استفاده از هر فرصت به منظور جاب دوستی و حمایت بر مبنای صداقت ، استفاده از نظرات و پیشنهادات کارکنان

______________________________________________________________________________________     

 

   سؤال 2- چرخه ی عوامل موثر بر بهره وری و کارایی را رسم نموده و اقدامات مدیریتی مهم برای بهبود بهره وری را بیان کنید؟

 

Can:        منابع فیزیکیCan:  
    قوانین و مقررات
Can:          منابع انسانی

 

 

 

 

 *  اقدامات مدیریتی مهم برای بهبود بهره وری عبارت است از :

تعیین اهداف درست و منطقی و الویت بندی آن ها،  برنامه ریزی برای استفاده کامل از مجموع منابع قابل دسترس، تعیین معیار های عملکرد سطح بالا ، سرمایه گذاری برای توسعه سازمان در ابعاد مختلف مبتنی بر نتایج تحقیقات و ارزیابی های علمی و جامع، سعی در حذف موانع ، تنگنا ها ، مقررات نا کارآمد و حل مشکلات فرا راه بهبود و ارتقاء بهره وری ،تأکید و تمرکز متعادل و عقلایی بربخش های مختلف سازمان

 ( عدم افراط و تفریط در این زمینه )، هماهنگی و ایجاد ارتباطات مناسب افقی و عمودی در سازمان برای کمک به هم افزایی واحدهای مختلف در جهت تحقق اهداف سازمان، نظارت برکیفیت و کمیت فعالیت ها با توجه به اهداف تعیین شده از طریق نظام های سنجش و اندازه گیری ارزیابی اثر بخشی ساختار سازمان ، روش های انجام کار ، سیستم ها ، خط مشی ها و رویه های به کار گرفته شده، ایجاد فضا و جو سازمانی مناسب برای رشد و توسعه حرکت بهره وری، بهبود بهره وری کاری برای متخصصان نیست بلکه باید بخشی از همه کارهای سازمانی و به نوعی فرهنگ سازمانی باشد.

 

 

 

 

  • ali falahe

نظرات  (۰)

هیچ نظری هنوز ثبت نشده است
ارسال نظر آزاد است، اما اگر قبلا در بیان ثبت نام کرده اید می توانید ابتدا وارد شوید.
شما میتوانید از این تگهای html استفاده کنید:
<b> یا <strong>، <em> یا <i>، <u>، <strike> یا <s>، <sup>، <sub>، <blockquote>، <code>، <pre>، <hr>، <br>، <p>، <a href="" title="">، <span style="">، <div align="">
تجدید کد امنیتی